Gipuzkoa irudikatuz
#Gi2030 Galderak eta proposamenak bilatzen ditugu
Zientzia, teknologia eta berrikuntza gaien gaineko eztabaida gunea.
Iruzkinak, gaiak, aipuak, bizipenak... partekatu!
Salatu arazo bat
Eduki hau desegokia da?
Itxi eztabaida
Zein da eztabaida honen laburpena edo ondorioa?
Iruzkinaren xehetasunak
Iruzkin bakar bat ikusten ari zara
k erakusten ditu iruzkin guztiak
Solasaldia honekin: Oihana Urkidi
Ziurgabetasun garai batean bizi omen gara. Roberto San Salvadorrek “Teoria del edredón” liburuan seinalatzen duen gisara, krisiak ezaugarritzen du orainaldia: krisi klimatikoa, krisi ekonomikoa, krisi soziala edo krisi kulturala hitz ezagunegiak zaizkigu. Ikus dezakegunez, ondoeza nagusi da gure errealitatea osatzen duten arlo gehienetan.
Egoera korapilatsua da, beraz. Hau da, arazoa ez da bakarra eta, beraz, soluzio sinple eta eraginkor baten ideiak zentzugabea dirudi. Susanna Tesconi filosofoak oso argi dauka aurrean ditugunak egoera problematiko konplexuak direla. Ondorioz, arazo hauek konpontzearen erronkak ezberdinak eta handiak dira, eta ez dago zuzenekoa eta argia izango den konponbiderik. Tesconiren ustez, kolektiboki egoeraren gainean “surfeatzea” besterik zaigu geratzen.
Jule Goikoetxea filosofoak, nolabait, bat egiten du Tesconiren ikuspuntuarekin. Goikoetxeak, “Demokraziaren pribatizazioa” liburuan, hala seinalatzen du: ideologia nagusiek posizio filosofiko bera konpartitzen dute, ikuspegi kristau, unibertsalista eta arrazionala duena: egoera konkretu batzuk ematen badira (baldintzak ezberdinak izango dira liberalismoaren, marxismoaren edo anarkismoaren baitan) menderakuntzak eta gatazkak amaituko dira eta bakea iritsiko da. Autoreak argi dio: hau ez da pasatuko.
Hala ere, ez Tesconiren eta ez Goikoetxearen jarrera ez da etsipenezkoa. Biek ala biek sinisten dute ingurumen-egoera, egoera soziala edo ekonomikoa hobetzeko posibilitatea dagoela. Hori gertatu dadin, herritarren erabakitzeko ahalmenean jartzen dute gakoa, eta bidegabekoa eta korapilatsua den errealitatearen baitan, aldaketan egiteko tresnak proposatzen dituzte: Tesconi Internet sareari buruz dabil, eta Goikoetxea, berriz, estatuari buruz.
Biek ala biek, izaera moldagarria aitortzen diete proposatutako tresnei. Oso ondo deskribatzen du moldagarritasun hau Goikoetxeak, eta nire ustez, Tesconik Internet kontzebitzeko duen moduari ere aplika diezaiokegu: “estatuak ez dauka bihotzik, ez da subjektu bat, berez ona edo txarra. Ondorioz, estatua osatzen duten egitura, praktika, teknika eta harremanen multzoa indarkeria sortzen eta erreproduzitzen eraginkorrak diren arren, ongizatea, inklusioa eta ekitatea sortzen eta erreproduzitzen ere eraginkorrak izan daitezke.” (Goikoetxea, 2017: 17)
Puntu honetara iritsita, Goikoetxearen proposamenean sakondu nahi nuke: hark dioenez, “demos” batek botere lurraldetu bat inplikatzen du eta botere hau praktikan jartzeko, instituzioak erreminta erabilgarriak dira. Instituzioak sortzeko eta kudeatzeko gaitasun gehiago duen herriak autogobernatzeko gaitasun gehiago izango du. Estatua da instituzio kumulu nagusia eta horregatik zentratzen da estatuan Goikoetxearen proposamena
Bai Goikoetxeak eta bai Tesconik, demokratizazioan jartzen dute ongizaterako bidearen gakoa. Goikoetxeak seinalatzen duen moduan, pribatizazioak herritarron botere politikoa murrizten du. Honela, interes propioen arabera jokatuko duten, inork hautatu ez dituen eta herritarren zilegitasunik ez duten eskuetan jartzen dira eskubideak, erabakiak hartzeko ahalmena, instituzio publikoak, ondasun kolektiboa, baliabide naturalak eta abar.
Azken hamarkadetan, estatua fakultateak galtzen ari da hainbat erregulazio eta akordio direla medio. Modu aktiboan eman zaie estatuaren autoritatea herri subiranotasunetik kanpo eraiki diren eta merkatuaren eta enpresa pribatuen interesak babesten dituzten gune supranazionalei. Modu honetan, gure patua eta ongizatea ez dira kolektiboki adostutako zenbait arau orokorren araberakoak izango, kapitala dutenen arauen araberakoa baizik. Exekutiboen, enpresen eta lobbyen agintaldiaren parte dira espazioen eta errekurtsoen esplotazioa, ingurugiroaren kutsadura, aberastasunaren konzentrazioa, prekarizazioa eta ondoez soziala.
Antzekoa diosku Tesconik, monopolizatu gabeko Internet librea aldarrikatzen duenean. Darabilgun Internet eta gure bizitza digitala lau enpresak monopolizatzen dutela seinalatzen du “Gi2030” proiekturako grabatutako bideoan. Enpresa hauek mundu teknologikoan tipikoak diren berrikuntza modeloak proposatzen dituzte, baina modelo hauek ez dute zertan eraldaketa sozialerako positiboak izan. Tesconiren ustez, transformazioa, hoberako izango bada, komunitateek planteatutako metodologia eta estrategia propioen bidez bultzatutakoa izango da.
Ados nago biekin ongizaterako pausuak ez direla sektore pribatuetatik etorriko diotenean. Bat egiten dut Tesconirekin egoera hobetuko bada, kolektiboan eraikitako erraminten bidez izango dela dionean; eta ados nago Goikoetxearekin, estatuak edo instituzioek, jardun kolektibo hau babesteko eta sustatzeko gaitasuna duela dioenean. Boterea esparru publikoan mantentzeak herritarron erabakitzeko ahalmena elikatzen du, eta hau gakoa da ongizatera bidean.
Eskerrik asko zure ekarpenengatik, Oihana!
😉
Iruzkinak kargatzen...